ما معترفیم كه هیچ چیزی جای تقوا و ایمان را نمی گیرد، و ایمان و تقوا بسیاری از
كمبودها را جبران می كند، ولی از طرف دیگر بنا نیست كه ایمان و تقوا را جانشین
همه چیز بدانیم. از هر چیزی فقط اثر خودش را باید انتظار داشت. نه معنی جای
ماده را به طور كامل پر می كند و نه ماده جای معنی را. در میان معنویات هم هیچ
كدام جای دیگری را به طور كامل پر نمی كند، مثلاً نه علم می تواند جانشین ایمان
بشود و نه ایمان می تواند جانشین علم گردد.
نظم و انضباط و تشكیلات هم یكی از اصول مقدس زندگی بشری است. اگر
می بینیم كه معنویت و ایمان، بعضی از مفاسد بی نظمی و بی انضباطی را از بین برده
است توجه داشته باشیم كه بی نظمی و بی تشكیلاتی معیشت روحانیین، به مقیاس
بیشتری اركان ایمان و معنویت را متزلزل كرده و محیط فاسد به وجود آورده است.
موجب منتهای تأسف است كه مردم جلو چشم خود ببینند كه اولاد و احفاد و
حواشی برخی از مراجع تقلید بزرگ آنقدر از هرج و مرج و بی نظمی های بودجه ی
روحانیت اختلاس می كنند كه سالهای متمادی در كمال اسراف خرج می كنند و تمام
نمی شود. آیا هیچ فكر كرده اید كه این جریانها چقدر به عالم روحانیت لطمه وارد
آورده و می آورد؟ !
یك مشكل بزرگ جامعه ی روحانیت ما وجود روحانی نمایانی است كه ساخته ی
دستگاههایی هستند. آن دستگاهها به اینها قدرت می دهند، بودجه هایی در اختیار
مجموعه آثار شهید مطهری . ج24، ص: 506
اینها می گذارند. اینها با زرنگی و یا تطمیع و یا وسایل دیگر عده ی دیگر را با خود
موافق می كنند و معناً همیشه به نفع آنها و بر ضرر مسلمانان در فعالیت اند.
من نمی خواهم در این مقاله در اطراف این پلیدها و مفاسدی كه بر وجودشان
مترتب است بحثی كرده باشم، هركسی كم و بیش از آن آگاه است. در اینجا همین
قدر می گویم كه آیا قطع این ریشه ی فساد جز با سازمان دادن صحیح به تشكیلات
روحانی ما میسر است؟