یادداشتهایی برای تكمیل نوشته های آقای [محمدتقی ] شریعتمداری
1. تبعیض و ظلم یك مبحث است و بدیها و شرور مطلب دیگر
است، هرچند برخی بدیها داخل ظلم نیز می تواند باشد، همچنان كه
زواید خلقت مبحث دیگر است.
2. بدیها از قبیل. . . (ورقه های یادداشت خیر و شر)
3. پیدایش سه فكر (ورقه های یادداشت خیر و شر)
4. یك بحث این است كه اشكالات چیست؟ بحث دیگر این
است كه صعب بودن این اشكالات چه نتایجی به بار آورده است؟
5. مناط اتصاف به شریت
6. بد نسبی یا بد نفسی؟ شر بالقیاس یا شر بالذات؟ عبارت اسفار
7. انتقاد از شعر مولوی
8. خلاصه
9. بیان اسفار در اینكه چرا اشیاء در جای یكدیگر نیستند
10. بیان اسفار راجع به اینكه بنا بر اراده ی جزافیه هیچ اشكالی
حل نمی شود
11. فواید شرور (ورقه های خیرات و شرور)
12. فواید مصیبت:
همه عمر تلخی كشیده است سعدی
كه نامش برآمد به شیرین زبانی
فواید مصیبت: حاصل عمرم سه سخن بیش نیست. .
جلد ششم . ج6، ص: 296
كوتاه دیدگان همه راحت طلب كنند
عارف بلا كه راحت او در بلای اوست
اشعار علی بن الجهم
شاهكارهای ادبی كه مولود مصایب بزرگ است (ورقه های خیر
و شر- فواید شرور)
13. عبارت شیخ در طبیعیات شفا صفحه ی 143 و عبارت صدرا
در جلد اول اسفار صفحه ی 224 راجع به تلازم حركت طبعی و حركت
قسری
14. شیطان: از جهان دو بانگ می آید به ضد. . .
15. سه نوع شر: فناها و نیستیها، تبعیضها، سختیها و شداید و
رنجها و دردها (ورقه های فواید شرور، بحث مفصل درباره ی دو قسم
فناها و تبعیضها شده است. )
16. راجع به خصوص موت
17. سخن بوعلی در طبیعیات شفا راجع به اینكه حیوان زمان
آینده را تصور نمی كند. این مطلب باید آنجا كه گفته می شود حیوان
فكر و آرزوی جاودان ماندن ندارد، آورده شود.
18. سخن حكما كه هر نقصانی، مثل نقصان عقل دوم از عقل
اول، شر نیست (لكن ممكن است گفته شود كه ظلم و تبعیض است) .
19. از عبارت اسفار (جلد 3، صفحه ی 112) و بدایع الحكم (ص
161) برمی آید كه علت طرح مسئله ی شرور این است كه: «لایجوز فی
العنایة الالهیة وقوف الافاضة» و نیز از اسفار برمی آید كه بالعرض و
المجاز با مسئله ی حكمت و نظام احسن هم مربوط می كنند.
20. سخن بدایع الحكم (ص 262) و رابطه ی مسئله ی عدل با مسئله ی
خیر و شر